Inhalatory siateczkowe cechuje zdolność do tworzenia aerozolu o niskim rozrzucie statystycznym średnic generowanych cząstek. Rozwinięcie tego tematu dostępne jest w dziale „pojecia podstawowe”, w sekcji „fizyka aerozoli” na stronie MMAD aerozolu. Uzyskanie powtarzalnego i właściwego monodyspersyjnego aerozolu może być problematyczne zarówno z powodu różnic między poszczególnymi markami urządzeń ale też różnic między modelami tej samej marki a nawet różnic wynikających z typu siatki montowanej w konkretnym modelu. Jest oczywiste, że kolejnym czynnikiem różnicującym będzie sam roztwór konkretnego leku o unikalnym charakterze, konkretnej lepkości i napięciu powierzchniowym. Reasumując, charakterystyka aerozolu:
Oznacza to wprost, że dla każdego modelu inhalatora typu mesh oraz dla zainstalowanej w nim siatki należy określić nie tylko wydatek urządzenia, ale również charakterystykę chmury aerozolowej w zakresie przydatnym do kalkulacji dawek każdego dostarczanego leku. Dostępność do tak precyzyjnych danych jest niezwykle trudna ponieważ udostępniane są wyjątkowo i jedynie przez niektóre firmy. Z tym większa uwagą i satysfakcją należy odnotować fakt pojawienia się każdej nowej inicjatywy spełniającej postulat pełnej dostępności do danych niezbędnych przy dawkowaniu aerozoli leczniczych.
Intec Twister Mesh jest inhalatorem siateczkowym z siatką standardową, wykonaną ze specjalnego tworzywa umożliwiającego generowanie aerozolu. Producent na podstawie badań wykonanych przez Profesora Tomasza Sosnowskiego podaje stępujące charakterystyki:
substancja lecznicza | MMAD | odchylenie standardowe | FPF |
Atrovent | 4.96 | 0.10 | 44.4% |
BDS N 125 | 5.44 | 0.01 | 29.9% |
BDSN 250 | 5.62 | 0.04 | 26.2% |
Benodil | 5.22 | 0.05 | 39.7% |
Berodual | 5.07 | 0.02 | 42.7% |
Bramitob | 5.03 | 0.04 | 43.2% |
Budixon | 5.18 | 0.02 | 40.4% |
Flixotide | 5.02 | 0.06 | 43.6% |
Iprixon NEB | 5.08 | 0.01 | 42.0% |
Mucosolvan | 3.19 | 2.76 | 49.8% |
Nebbud | 5.27 | 0.02 | 38.6% |
Pulmicort | 5.30 | 0.02 | 38.1% |
Pulmozyme | 5.26 | 0.02 | 39.3% |
Ventolin | 4.89 | 0.31 | 45.8% |
Polfilin, GN*) | 4.68 | 0.02 | 37.6% |
Polfilin, GS*) | 5.9 | 0.15 | 13,5% |
*) GN = dla głowicy fabrycznie nowej, GS = dla głowicy sterylizowanej
Dla wszystkich siatek producent deklaruje wydatek roztworu na poziomie 0,25 ml/min.
substancja lecznicza | MMAD | odchylenie standardowe | FPF |
Atrovent | 4.54 | 0.04 | 51.9% |
BDS N 125 | 4.80 | 0.08 | 43.8% |
BDS N 250 | 4.97 | 0.06 | 40.0% |
Benodil | 4.53 | 0.09 | 52.1% |
Berodual | 4.50 | 0.03 | 52.6% |
Bramitob | 4.35 | 0.19 | 55.2% |
Budixon | 4.47 | 0.02 | 53.2% |
Flixotide | 4.49 | 0.09 | 52.8% |
Mucosolvan | 4.66 | 0.01 | 49.7% |
Nebbud | 4.40 | 0.11 | 54.5% |
Pulmicort | 4.40 | 0.01 | 54.5% |
Pulmozyme | 4.78 | 0.06 | 47.5% |
Ventolin | 4.31 | 0.05 | 56.3% |
Polfilin | 4.27 | 0.06 | 48.3% |
substancja lecznicza | MMAD | odchylenie standardowe | FPF |
Atrovent | 4.76 | 0.04 | 48.0% |
BDS N*) | b.d | b.d | b.d |
Benodil | 4.47 | 0.02 | 53.0% |
Berodual | 4.72 | 0.02 | 48.6% |
Bramitob | 4.77 | 0.09 | 48.0% |
Budixon | 4.49 | 0.01 | 52.7% |
Flixotide | 4.47 | 0.06 | 53.0% |
Mucosolvan | 4.33 | 0.05 | 54.9% |
Nebbud | 4.39 | 0.07 | 54.5% |
Pulmicort | 4.40 | 0.01 | 54.5% |
Pulmozyme | 4.59 | 0.02 | 50.9% |
Ventolin | 4.53 | 0.04 | 52.1% |
Polfilin | 4.78 | 0.01 | 25.4% |
*) Głowica palladowa nie była wykorzystywana do badań BDS N
Inhalator e-Flow do rozpylania substancji leczniczych wykorzystuje siatkę metalową.
Za ulotka producenta przytoczyć można następujące charkterystyki:
lek | stężenie | wydatek | MMAD | FPF |
0.9% NaCl | 1 mg/ml | 0,70 ml/min | 4,3 µg | 67 % |
6% NaCl | 1 mg/ml | 0,82 ml/min | 4,2 µg | 64 % |
acetylocysteina | 100 mg/ml | 0,60 ml/min | 4,1 µg | 70 % |
colistimetate natrium | 26,3 mg/ml | 0,26 ml/min | 4,1 µg | 18 % |
colistimetate natrium | 39,5 mg/ml | 0,24 ml/min | 4.0 µg | 40 % |
dornaza alfa | 1 mg/ml | 0,61 ml/min | 3,9 µg | 72 % |
ipratropium | 250 µg/ ml | 0,69 ml/min | 4,3 µg | 63 % |
salbutamol | 1 mg/ml | 0,68 ml/min | 4,3 µg | 64 % |
tobramicin | 60 mg/ml | 0,50 ml/min | 3,9 µg | 73 % |
Zwraca uwagę zróżnicowanie wydatku: korelacja wyrażona współczynnikiem Pearsona jest słaba (0,52), jednak wydaje się, ze trend polegający na wzroście wydatku wraz ze wzrostem MMAD jest logicznie uzasadniony.
ryc. 2. Próba skorelowania rozmiaru cząstek aerozolu i wydatku urządzenia.
Przy pomiarze rozkładu masowego problematyczne jest jednak snucie uogólnień w oderwaniu od ciężaru właściwego rozpylanej substancji (vide colistine vs. 6% NaCl).
W przypadku inhalatora e-Flow, z uwagi na ujednolicenie cech siatki dane tabelaryczne mają mniejszą objętość.
Tak zestawione dane wraz z omawianymi w innych miejscach serwisu właściwościami cyklu oddechowego pozwalają na określenie:
Biorąc pod uwagę, ze niektóre substancje lecznicze konfekcjonowane są w różnych stężeniach – stoimy przed zadaniem wyliczenia dawek dostarczanych i deponowanych (2 zmienne) dla 25 substancji uwzględniając ich stężenia, dla 3 typów toru oddechowego (norma, duszność średnio nasilona oraz duszność znaczna) oraz3 typów siatek. Jeśli przyjmiemy dokładność dawkowania w granicach 30 sekund w zakresie od 0,5 do 6 minut – czyni to macierz 2 * 25 * 3 * 3 * 12 = 5400 wyników. W takiej sytuacji najprościej „zlecić” obliczenia stosownej aplikacji:
ryc. 1. Narzędzie do kalkulacji dawek z inhalatorów siateczkowych INTEC w aplikacji on-line*).